(*10. september 1955, Skopje – 20. maj 2014, Nica, Francija). Med živeti in umreti je izbrala - pisati. Tudi ko spi, piše, misli ona. Odkar samo piše, se je v resnici odločila, da ne misli več. Rojena je v Skopju nekega 10. septembra, 200 metrov od hiše matere Tereze. Živi in piše v Franciji. Piše in misli v francoščini, a od nedavnega je začela tudi v srbščini. Sedaj misli (zgodi se, da misli, a samo en dan v tednu) in piše (včasih istočasno) v dveh jezikih poezijo in prozo.
Leta 2005 je objavila prvo zbirko poezije »Ugasni tišino«. Drugo, »Ugasni tišino št.2 – Jaz nas ljubim«, 2008 v Beogradu. Vse bodoče zbirke se bodo imenovale »Ugasni tišino« z različnimi podnaslovi.
Leta 2009 nadaljuje z vodenjem dobrodelne akcije zbiranja knjig za šole po vaseh Srbije pod sloganom »Podarimo besedo, ... da vse vasi v Srbiji dobijo svojo knjižnico ...«, uči se srbščine, in pripravlja za tisk veliko število knjig, sestavljenih iz besed, ki jih zapisuje id malih nog do danes. Čeprav misli, da bodo v eni od knjig ali v neki zgodbi tudi besede, ki jih je potrebno šele zapisati.
Založnika je prenehala iskati. Čakala je, da on najde njo, a ker ni, se je odločila, da svoje knjige tiska z vsemi napakami. Ker pravi: »Tudi v največjih svetovnih muzejih so velike in lepe napake«.
Njena poezija je prevedena v več svetovnih jezikov, piše zgodbe, kratke zgodbe, romane, bajke, a zapisuje tudi misli, ki jih imenuje »Neka zrna besed« in »Izpod tuša« (). Piše »Posvetila«, namenjena avtorjem, ki jim primanjkuje ide,j in knjigo »Vitamini za avtorje«.
Pove, da se je dvakrat rodila, da je to njeno tretje rojstvo, a da bo umrla samo enkrat!
»Naj besede živijo še za mano.«
Na prvi pogled je večina ne razume, na drugi, jo kdo razume, šele na tretji, še kdo. A malo jih je, ki vidijo tudi globlje od površine. Njej to ni več življenski problem, pravzaprav problemov več nima, ker ne sanja o bogastvu, ki se izraža z denarjem. Hoče le kupiti čas, če ga kdo prodaja, naj se oglasi. Jasno ji je, zakaj je večina ne razume in na to odgovarja: »Imajo čas, da me razumejo... mogoče je to moja kvaliteta in moj mali plus ne biti takoj razumljena! Mogoče je to avantgarda ali ne vem kaj, mogoče je to ... to«. In ni srečala Einsteina ... na svojo žalost.
V življenju je dobila nekaj malih nagrad, na katere je ponosna, a pove, da ne vidi razloga, da jih obesi na steno, dokler ne dobi še Nobelove nagrade. Druge niso vredne hvale. To, kar je resnično vredno, sta njena romana, ki ju je izdala v enem izvodu 1976 – DAVID in 1982 –MIKAEL. Oba sta unikata.
Rada se smeji ... in sanja, da se poroči... ampak, ko bo v penziji! Eh, niti čas niti kraj nista primerna za privatnost.
Ne zna vsega, a to, kar zna – zna tudi to deliti, eno Ne... Nikoli ji ni dovolj, a zna biti zadovoljna s tem, kar ji življenje daje, in nikoli na pozabi, da je nekje tam, kjer je ni, še slabše. Tako bi želela vsem pomagati in stalno sanja, sedaj ima že več kot 1955 sanj.
Nekatere bodo ostale samo sanje. Želela bi izmisliti in MIR in ZP (Zemeljski potni list). Rada oblikuje različne stvari in blaga in ... in si izmišljuje besede ... ker se zaveda, da si more sama izmisliti vsega slovarja, sanja, da odstrani vsaj nekaj krvavih besed. Sovražnik! Zaman, ni srečala ... svojega Alberta (skoraj se je zgodilo, eden je umrl, ko se je drugi rodil)! Rada ima logiko, a ne mara laži brez domišljije ... in zelo rada bi dokazala, da se neslišno sliši. Umrla je v Nici (Francija) in je pokopana v Levosojah (Srbija).
Urodziłam się w Skopie, 200 metrów od domu Matki Teresy, tylko ja jestem trochę młodsza. Już od wczesnego dzieciństwa mówiłam trzema językami, macedońskim, serbskim i vranjskim (według metody mojej babci). Przez dłuższy czas uważałam, że vranjski jest odrębnym językiem, a dopiero nie tak dawno dowiedziałam się, że vranjski jest wariantem serbskiego języka. Ze Skopie wygnało nas trzęsienie ziemi w 1963 roku. Po trzech dniach jazdy pociągiem przywędrowałam do Paryża. Miałam wtedy 13 lat. Języka francuskiego zaczęłam się uczyć od razu, co mi nie przeszkodziło zdać maturę z bardzo dobrym wynikiem. To mnie bardzo usatysfakcjonowało i przez 28 lat przyszło mi wykonywać różne rzeczy.
W trakcie fazy »biznes woman” przezywałam artystyczne chwilę. Wszystko w życiu jest sztuką, a artysta jest wymyślonym pojęciem, albo jesteśmy wszyscy artystami albo nikt nie jest: Zasadzić drzewo jest wielka sztuką. Zajmować się swoimi dziećmi, robić drożdżówki, patrzeć, słuchać, zadawać pytania, podlewać cytrusy, czytać książki, słuchać muzykę. Umieć słuchać, jest to wielka sztuką. Miałam też i jakieś ekstrawaganckie poglądy na kreację, pisząc »dzinowskie” listy do prawdziwych -fałszywych dziadków mrozów. Otworzyłam prywatny butik do którego kobiety musiały wykupić roczną prenumeratę, żeby w nim mogły kupować. Zrobiłam dużą kolekcję kapeluszy. Teraz nie wiem czy to ja tworzyłam sztukę, ale to byłam ja. A sztuka jest duszą człowieka.
Nie podoba mi się pewne pytanie. Czy Pani jest w sztuce? Bardziej wolę: czy sztuka jest w Pani?
Każde życie jest pewną powieścią, (lub więcej), ja uwidaczniam to co jest we mnie.! To czego nie wiem to dlaczego muszę pisać, ale pewnego dnia dowiem się. Może przeczytam w swojej pierwszej i ostatniej powieści? Nie uważam, że jestem pisarzem... Jeśli za kilka dziesięcioleci moje książki będą leżeć na półkach , ludzie powiedzą, że jestem pisarzem...czy być pisarzem oznacza tylko dziś sprzedać kilka książek, bez względu na ilość sprzedaży, i być zapomnianym jutro?
... Pamiętam dzień w którym się zdecydowałam robić tylko to. To jest ważny dzień. Tego dnia ujrzałam na plaży kamień owalny duży jak książka. Miał kształt książki i dziwiąc się jak to było możliwe, że natura go tak akurat w tym kształcie stworzyła, miałam wrażenie, że w tej książce są potargane strony. Wzięłam go i wiedziałam co mi jeszcze zostało do zrobienia. Od zawsze pragnęłam pisać i lecieć. Kiedy byłam bardzo młoda, uważałam, że nigdy nie będę latać. Moja Babcia opowiedziała mi dużo opowieści i możliwe, że jest to odpowiedź. Ja nie mam komu je opowiadać, piszę do wszystkich. Drugi powód jest coraz bardziej dziwniejszy: lubię piękne i duże kłamstwa. Babcia mi pozwalała dokończyć jej opowieści, ale też pragnęła wierzyć, że ona je pisała... Była analfabetą, o czym się dowiedziałam później. Czy ona pragnęła pisać? Czy powinnam urzeczywistnić jej marzenia? Istniej coś co umyka spod rozsądku i logiki. To jest coś, rzeczywiście powód mojego olbrzymiego marzenia i chęci aby pisać. Pisanie mi daje wszystko. Lubię mówić, że życie pisze, a ja kopiuję...
prevedla Olga Lalić-Krowicka
Između živeti i umreti, rešila je – pisati. I kada spava piše, misli ona. Ustvari od kako samo piše, rešila je da više ne misli. Rođena je u Skoplju jednog 10. septembra, na 200m od kuće majke Tereze. Živi i piše u Francuskoj. Piše i misli na francuskom, a od nedavno je počela i na srpskom. Sada misli (desi se da misli al´ samo jednog dana u nedelji) i piše (ponekada istovremeno) na dva jezika, poeziju i prozu.
2005. godine je objavlila prvu zbirku poezije »Ugasi tišinU«. Drugu, »Ugasi tišinU br.2 - Ja nas volim«, 2OO8. u Beogradu. Sve buduće knjige poezije zvaće se »Ugasi tišinu« sa različitim podnaslovima.
2009. godine nastavlja da vodi dobrotvornu akciju prikupljanja knjiga za škole u selima Srbije pod sloganom »Darujmo reč, ...da sva sela u Srbiji dobiju svoju biblioteku...«, uči srpski, i priprema za štampu veliki broj kniga sastavljenih od reči koje zapisuje još od malih nogu, do danas. Mada, misli da će u jednoj knjizi, ili u jednoj priči, biti reči koje tek treba da zapiše.
Izdavača je prestala da traži. Čekala je da on pronađe nju, a pošto nije, rešila je da svoje knjige štampa sa sve greškama. Jer, kaže ona: »I u najvećim svetskim muzejima ima velikih i lepih grešaka«.
Poezija joj je prevedena na više svetskih jezika, piše priče i kratke priče, romane, bajke, a zapisuje i misli koje naziva »Neka zrna reči« i »Ispod tuša«. Piše »Posvete« namenjene autorima kojima nedostaju ideje i knjigu »Vitamini za autore«.
Kaže da se već dva puta rodila, da je ovo njeno treće rođenje, a da će samo jednom umreti!
»Neka reči ostanu da žive i posle mene.«
Na prvi pogled, većina je ne razume, na drugi, razume je po neko, a tek na treći i još neko. Ali malo ih je koji vide i dublje od površine. Njoj to više nije životni problem, ustvari ona probleme više nema, jer ne sanja o bogatstvu koje se izražava novcem. Jedino traži da kupi vreme, ako ga neko prodaje, neka joj se javi. Jasno joj je zašto je većina ne razume i na to odgovara: »Ima vremena da me razumeju... možda je to moj kvalitet i moje malo PLUS, ne biti odmah razumljiva! Možda je to avangarda ili ne znam šta, možda je to... to«. I nije srela Ajnštajna... na njenu žlost!
Uživotu je dobila neke male nagrade na koje je ponosna, ali kaže da ne vidi razlog da ih okači na zid, sve dok ne dobije i NOBELOVU nagradu. Ostale nisu vredne hvale. Ono što zaista vredi su njena dva najlepša romana u po jednom primerku koje je izdala 1976. - DAVID, i 1982. - Mikael. Njih dvojica su UNIKATI.
Voli da se smeši... i sanja da se uda za... al´ kada bude u penziji! Eh, ni vreme ni mesto nisu pogodni za privatnost.
Ne zna sve, al´ to što zna - zna i to zna da deli, jedno Ne... Nije joj nikada dosta, al´ zna da se zadovolji time što joj život daje i nikada ne zaboravlja da negde tamo gde ona nije ima i gore. Tako bi da svima pomogne i stalno sanja, sada ima već više od 1955 snova..
Neki će možda ostati samo snovi. Želela bi da izmisli i MIR i ZP ... Zo Pasport = Zemlaski Pasoš! Voli da vaja razne stvari i štofove i... i da izmišlja reči... pošto je svesna da ne može sama da izmisli ceo rečnik, sanja da iz rečnika bar izbaci nekoliko krvavih reči! Ali svesna je da ni to ne može, pa bi onda želela da izbaci bar jednu reč. NEPRIJATELJ! Uzalud, nije srela... njenog ALBERTA (zamalo je moglo da se desi, jedan je umro kada se drugi rodio)! Voli logiku, ali ne voli laž bez lepe mašte... i vrlo bi rado dokazala da se i nečujno čuje.
